Toezichthouder De Nederlandsche Bank wil banken niet dwingen om nog meer geld opzij te zetten voor het opvangen van financiële klappen. Economen vinden dat dat juist wel moet.

Banken zouden hun kapitaalbuffers nog verder moeten verhogen. Verschillende wetenschappers betoogden dat donderdag in een hoorzitting in de Tweede Kamer.

Volgens de Nederlandse banken leidt de Nederlandse economie schade als de grootste banken nog strengere kapitaaleisen krijgen opgelegd. De banken worden dan gedwongen minder kredieten te verlenen aan burgers en bedrijven of die duurder te maken.

Sweder van Wijnbergen van de Universiteit van Amsterdam maakte die claim van de banken in de hoorzitting ronduit belachelijk.

Volgens hem moeten de banken gewoon meer eigen vermogen ophalen door extra aandelen uit te geven. Ze willen dat niet, zegt Sweder, omdat dat kan leiden tot een koersdaling van misschien wel 30 procent op de bankaandelen. Volgens de hoogleraar moet gebeuren wat in de Verenigde Staten met de banken is gedaan: gewoon ,,het mes op de keel” en ze dwingen hogere buffers aan te houden.

Dat leidde er in de VS toe dat de banken in een mum van tijd 179 miljard dollar aan extra kapitaal ophaalden. Dat moet ook in Nederland, want banken ,,spelen nu met geleend geld'', stelt Sweder. ,,Ze hebben te weinig vermogen.''

Hogere buffers vroeger heel normaal

Harald Benink (Universiteit van Tilburg) hield de Kamerleden voor dat drie van de vier Nederlandse systeembanken de financiële crisis van de afgelopen 5 jaar waarschijnlijk niet hadden overleefd zonder steun van de Nederlandse belastingbetaler. Dan moeten bankiers nu niet doen alsof een buffereis van 3 procent al heel hoog is, vindt Benink.

In het verleden waren hogere buffers ook heel normaal, aldus Benink. Alleen toen de crisis eind 2008 uitbrak lagen ze gevaarlijk laag: tussen de 2 en 3 procent.

DNB wil banken niet harder aanpakken

De Nederlandsche Bank is er echter niet voor om de kapitaaleisen aan Nederlandse banken nu verder te verhogen naar 5 procent, waar het kabinet op het moment een verhoging naar 4 procent voorstaat. Vooral academici pleiten voor nog veel hogere buffers.

Directeur toezicht Jan Sijbrand van DNB zei dat hij vanuit het oogpunt van veiligheid op zich best voor hogere kapitaaleisen is, maar dat daar wel een prijskaartje voor de economie en maatschappij aan verbonden is.

Hogere buffers vereisen het aantrekken van tientallen miljarden extra kapitaal of het verkleinen van de balansen, wat druk zet op de kredietverlening aan bedrijven en burgers.

Sijbrand heeft daarom eerder geadviseerd niet in te zetten op 5 procent, maar het voorlopig te doen met een verhoging naar 4 procent. Een verdere verhoging in de toekomst kan alleen in internationaal verband, meent Sijbrand.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl